Dag #1, Vanuit de bus van Parijs naar Madrid
Bruno Lauteslager
Het is gelukt! Met 25 jongeren zijn we opweg naar COP25 in Madrid. Drie weken hadden we de tijd om vervoer, accommodatie, voorbereidingen voor acties en een goedgevuld programma te regelen. JMA heeft hier de afgelopen weken keihard aan gewerkt, samen met Extinction Rebellion en Fridays for Future.
We hebben gereageerd op de oproep van Sail to the COP om de conferentie op een zo duurzaam mogelijke manier te bereizen. 35 jongeren vertrokken per zeilboot naar Santiago, Chili, om er bij aankomst in het Zuid-Amerikaanse continent achter te komen dat de conferentie naar Madrid was verplaatst. Gelukkig konden zij 20 vertegenwoordigers strikken, die nu voor hen in Madrid aanwezig zijn en samen met hen workshops en acties verzorgen. Samen met deze 20 jongeren zullen we dus ook actie gaan voeren voor duurzaam transport.
Jongeren eisen systeemverandering en de media wilde dat vanmorgen verspreiden. We werden gefilmd en uitgezwaaid door NOS, AD, AT5, Hart van Nederland en Het Parool. Onder andere Metro, Telegraaf en Noord Hollands Dagblad publiceren artikelen. Hou deze nieuwszenders dus vooral in de gaten! Het twitter-account van Milieudefensie zit ook overal bovenop.
Deze reis is essentieel. We organiseren deze reis omdat:
1. We zitten in een klimaatcrisis. Op het moment hebben landen in de wereld een uitstoot genoeg om naar de 4 graden opwarming te gaan. Dat is een enorm probleem, aangezien 1,5 graad het maximum. Dit is in 2015 in Parijs afgesproken.
2. De COP is van Chili naar Madrid verhuisd. Dat betekent dat deze nu al drie keer op rij in Europa plaatsvindt. Zo worden de verhalen van het zuiden onderbelicht. Gehele steden in Zuid-Afrika ervaren periodes zonder drinkwater en in Bangladesh worden mensen gedwongen hun huis te verlaten door zeespiegelstijging. Alleen al bij 1,1 graden opwarming van nu zien we de klimaatgevolgen al duidelijk. Lange tijden van droogte en regenval. Bosbranden, voedsel- en watertekorten. Zuidelijke landen moeten gefinancieerd worden om hiermee om te kunnen gaan. Dat moet het Westen betalen. Dat is in Parijs afgesproken, maar dat gebeurt nu niet.
3. We reizen zo duurzaam mogelijk als reactie op de oproep van ‘Sail to the COP’. Hun oproep was gericht aan wereldleiders, NGO’s en protestgroepen. Ze eisen betaalbaar en duurzaam vervoer.
Hou deze blog in de gaten, dan lees je elke dag en kort stuk tekst over de insides van de COP! Groeten vanuit de bus van Bruno.
Dag #2, Aankomst in Madrid
…26 uur later zijn we in Madrid aangekomen. Goedkoop zo’n Flixbus, maar erg relaxed slapen doe je niet. Na aankomst konden we onze spullen in een universiteit kwijt. Na wat teambuilding en groepsstructuur sessies gingen we door naar de Cumbra Social, de conferentie die door NGO’s is georganiseerd. Terwijl we daar waren hoorden we mooie verhalen van binnen de muren van de COP. Zo hield Sail to the COP een grote bijeenkomst en vonden er acties plaats georganiseerd door NGO’S. We bereiden ons voor op de dag van morgen, wanneer demonstraties door de straten van Madrid te vinden zullen zijn.
Dag #3-4, Veel mediabelangstelling voor de ’tegentop’
Gisteren, op vrijdag 6 december, ging ik samen met Bethany van onze groep naar de locatie van COP25. Bij de balie ondergingen we een ´mug-shot’ waarna onze passen, met foto, direct werden geprint. Op de mijne staat ‘Bruno Lauteslager, Observer for Friends of the Earth’. Bethany heeft eenzelfde maar dan voor Aseed. Direct bij binnenkomst was er een groot Fridays for Future protest aan de gang. Een sit-in in de eerste officiële hal van de COP. Ik ging op zoek naar koffie en naar Nine, een collega bij Milieudefensie (maar ook een goede vriendin die ik ken vanuit mijn studie in Wageningen). Ik werd gebeld door 3FM, en terwijl ik met hen aan de lijn hing gebeurde er iets mafs. Er kwam een stoet van camera’s voorbij, die al vallend en scheldend zich mijn kant op bewoog. Deze stoet eindigde bij het Fridays for Future protest. Toen was me duidelijk wat hier aan de hand was: Greta was aangekomen. Er stonden zo veel mensen omheen dat ik haar zelfs alleen via de schermen van camera’s heb kunnen zien. Ze is een boegbeeld, maar krijgt op deze manier ook zó veel druk op haar schouders. Eigenlijk zijn we allemaal Greta. Maar voor de media is er maar één. En dat was bizar om te zien in de hal van de COP.
Nadat mijn belletje met 3FM voorbij was liep ik door de eerste hallen heen. Het is een circus van landen en initiatieven die zich op hun duurzaamste manier laten zien. Ik zat bij een presentatie van Qatar die zei dat ‘ook de mens’ invloed op onze planeet heeft. Fijn dat ze dat doorhebben.
Er volgde verschillende acties binnen de muren van de COP, waaronder één van Sail to the COP. Ze beeldden een trein uit die langs de stations van systeemverandering reisde. Vijf stations kwamen langs, waaronder ‘de lobby van vliegtuigmaatschappijen’ en ‘ondermaatse belasting op tickets’. Creatieve acties vinden constant plaats binnen de muren van COP25 en zijn essentieel om het tegengeluid van de grote lobbyende bedrijven te zijn.
Ik haastte me naar station Atocha aan de andere kant van de stad. Want daar zouden ik, Fleur, Bas en Lennart Rop ontmoeten; een radio- en nieuwsverslaggever van NOS in Madrid. Samen namen we de laatste media-strategische punten door waarna we werden geïnterviewd. We waren later die dag te zien tijdens het NOS-journaal van 20:00, jeugdjournaal en live op NPO1 om 18:00. Om deze tijd werd ook mijn interview met 3FM uitgezonden. Weer een heel geslaagde dag voor het bereiken van media, Nederlanders en de Nederlandse politiek. En dat is uiteindelijk de impact die je met zo’n reis kan genereren.
Dat er juist op deze vrijdag veel belangstelling was is natuurlijk geen verrassing. Direct na het interview van NOS renden we door naar dé grote mars van deze COP. Honderdduizenden mensen liepen door de straten van Madrid om de roep voor 1,5 graad te blijven herhalen. De enorme straten van Madrid werden van links tot rechts compleet gevuld. Vaak konden we niet eens bewegen. Ik en mijn mediateam vonden onze groep per enorm toeval in het protest terug. Toen kon het feest van zingen en dansen beginnen. Op deze momenten laten we samen zien naar welke maatschappij we toe willen. Het beeld is vaak kleurig en blij, maar het bericht is serieus. De mars was een groot succes voor het internationale bewegingsgevoel. Op At5 zijn binnenkort beelden van ons en de mars te zien.
Vandaag, op zaterdag 7 december, nemen we deel aan de eerste dag van de ‘Cumbra Social por el Clima’. Deze dag is begonnen met speeches van mensen aan de frontlinie van het gevecht van de gevolgen van klimaatverandering. Het geluid van zuidelijke landen is enorm tijdens deze ‘tegentop’. Was dat op de COP zelf ook maar het geval.
Dag #5, 6, 7, 8, Waarom zogenaamde wereldleiders bang zijn voor de ‘nieuwe’ jongeren
Ha! Een dagelijks blog blijft nogal lastig om bij te houden als je in ‘the heat of the fire’ verkeerd. De laatste dagen kan ik het best omschrijven als opbouw van frustratie, angst en strijdvaardigheid. Het verschil tussen de Cumbra Social (tegentop) en de COP is enorm. Ik leefde deze week tussen twee werelden die in Madrid bijna compleet gescheiden van elkaar bestaan. In de COP zag ik een conservatieve tendens van groen kapitalisme en focus op consumentisme. Het verhaal van de Cumbra is totaal anders. Hier is het uitgangspunt dat radicale systeemverandering nodig is om deze planeet te redden. Geloof dat we de opwarming onder de 1,5 graden kunnen houden is hier compleet verdwenen. Maar goed, ik denk niet dat ook maar iemand binnen de daadwerkelijke COP gelooft dat we dat wel gaan halen.
Op zaterdagavond kwamen alle Friends of the Earth groepen bij elkaar om de actualiteiten van de COP te bespreken. Er werden een aantal belachelijke onderhandelingen besproken die gaande waren. Bijvoorbeeld de regeling dat zowel een land dat CO2 vermindert als het land dat deze vermindering overneemt (dus koopt) de CO2 mogen tellen. Dat betekent een dubbele telling van hetzelfde bedrag. Wat een gedoe. Daarnaast zijn landen aan het onderhandelen over het wel of niet opnemen van mensenrechten binnen het verdrag van Parijs. Dat zou betekenen dat landen makkelijker wetten kunnen maken om bedrijven aansprakelijk te stellen voor de gezondheid van mensen. Landen als Saoedi-Arabië en Rusland zijn daar tegen, en zonder consensus komt er niks doorheen. Opnieuw: wat een gedoe.
Zondag stond in het teken van na-COP plannen. Wat gebeurt er als we thuis zijn? Na het opzetten van een plan hebben we de opvolgende dagen met jongerengroepen aan de telefoon gehangen. Op 20 december organiseren we samen met Youth4Climate, Fridays for Future en ExtinctionRebellionYoung het protest na de uitspraak van de rechtszaak van Urgenda. Met getekende ogen op onze handen zullen we naar het parlement lopen. Naar daar waar ambitie in actie moet worden omgetoverd, maar eigenlijk niks gebeurt. ‘We Are Watching You!’. Klik hier voor meer info.
Deze actie is stiekem gestolen van een actie bij de COP. Hier liepen jongeren met ogen op hun handen achter de CEO van Shell aan. Ook met de tekst ‘We Are Watching You’. Super vet!Op dinsdag herhaalden we deze actie bij een evenement van Shell, maar dit werd toen niet toegestaan door bewaking. Dat was cru, vooral op internationale dag van de mensenrechten. Een fossiel bedrijf krijgt de mogelijkheid te greenwashen op het grootste duurzaamheidsevenement van de wereld terwijl activisten hun vrijheid van meningsuiting wordt ontnomen. Belachelijk. De bewaking dreigde met het innemen van onze badges. Zojuist is dit ook daadwerkelijk gebeurd, toen jongeren een massaal protest binnen de COP organiseerden. De fossiele industrie wordt een hand boven het hoofd gehouden.
Door de hele week heen vonden er veel protesten plaats. Bij ambassades van overheden om schandalen, bijvoorbeeld die van Canada en hun beleid van het starten van nieuwe teerzand mijnen, tegen te gaan. Bij bedrijven voor belachelijk beleid, zoals de Spaanse bank Santander die de COP sponsort maar tegelijkertijd ook enorm investeert in de fossiele industrie. En van mensen aan de frontlinie van klimaatverandering. Zoals de speech van Brazilianen voor het COP gebouw die overging in een wegblokkade die een hele nacht stand hield. Misschien was het vetste nog wel de ‘KletternKindern’ die overal en nergens in lantaarnpalen en bruggen hingen om aandacht voor klimaatverandering te vragen.
Ik ga weg met hoop, want het verschil tussen het conservatieve gebral binnen de COP is onhoudbaar. Ik heb zó ontzettend veel jongeren binnen de muren van de onderhandelingen gesproken die met stomheid geslagen waren wat ze zagen en hoorden. Jongeren die verachten dat ze moesten luisteren naar zogenaamde wereld(- en bedrijfs)leiders die de huidige crisis niet erkennen. Dit zijn de nieuwe generaties. Ze kennen alleen systeemverandering, zijn niet bang en kennen geen ontzag. De stoel van macht en geld waarop deze leiders zitten is gemaakt van ijs en smelt zo hard als de poolkappen. Morgen trappen we de dunne poten van de stoel door. Het massale protest die nu binnen de COP gebeurt is daar maar enkel een voorbeeld van.