Artikel» Het ‘verstandige’ klimaatbeleid van de VVD: En hoe dat eruit gaat zien

Door Tom de Bruijn

Kabinet Rutte III zou de ‘groenste ooit’ zijn volgens Alexander Pechtold (D66). Of die lat hoog lag is maar de vraag, toch valt er best wat voor te zeggen dat afgelopen kabinet dit waar heeft gemaakt. Denk aan het dichtdraaien van de Groningse gaskraan en het verbod van, inmiddels afgetreden, minister Wiebes (VVD) op de kolenstook. Met de verkiezingen in zicht is het tijd om de grootste partij in de kamer en in de peilingen onder de loep te nemen. Hoe stemde Rutte’s VVD tijdens de laatste klimaatvergadering? En welke groene plannen nemen zij mee in hun verkiezingsprogramma? 

In de Tweede Kamer houden politici debatten, die ken je wel. Eindeloos wordt er gediscussieerd over het thema dat die dag op de agenda staat. Zo ook doen zij dat soms in de vorm van een vergadering. Tijdens bepaalde vergaderingen kunnen partijen moties (een soort voorstellen) indienen, daar kan dan weer op worden gestemd. Op 8 december 2020 werd er vergaderd over Klimaat en Energie. Verschillende moties werden ingediend met het doel  om de wetten over het klimaat te verbeteren. Opvallend genoeg stemde PVV overal tegen, en FvD alleen voor alternatieven voor de felle ‘hinderlijke’ lampen op windmolens. Hoe zat dat met de VVD?

De heer Van Raan (Partij voor de Dieren) diende twee moties in over het kappen van hout. Volgens hem moet de regering ten eerste geen steun bieden aan de ‘houtige biomassa’ in de vorm van subsidies, en ten tweede geen hout meer afnemen uit Estland en Letland. Van Raan achtte dit nodig omdat er uit onderzoek bleek dat er beschermde bossen worden gekapt. De VVD stemde hier tegen, dat gold ook voor D66, CDA en ChristenUnie. De motie werd hierdoor niet aangenomen. Datzelfde was het geval bij nog een andere motie van Van Raan. Deze hield in dat bij het rapporteren over CO2 van biomassacentrales in Nederland, er een zogenaamd ‘uitstootlabel’ wordt toegevoegd van het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving). Dit zou namelijk transparanter en reëler zijn dan wat er nu op papier wordt gerapporteerd. Ook deze motie werd verworpen door het tegenstemmen van VVD, D66, CDA, ChristenUnie en de PVV.

 Natuurlijk stemt de VVD niet alleen maar tegen, zo stemde zij onder andere voor moties om de medewerkers van de gesloten kolencentrales een goede oplossing te bieden, de samenhang tussen het opwekken van energie en elektrificatie van bedrijven in beeld te brengen. Daarnaast kwam de VVD zelf met het voorstel om meer ruimte te creëren voor demonstratieprojecten met waterstof. Ook werden er twee moties aangenomen ondanks het tegenstemmen van de VVD. Eén daarvan was het verzoek aan de regering om met het bedrijfsleven in gesprek te gaan, zodat zij de CO2-eisen beter gaan naleven. De ander ging over een regeling die zogenaamde ‘garanties van oorsprong’ (een garantie die aantoont dat energie groen is) vast verhandeld moet worden met de groene stroom zelf. Gek genoeg zijn deze garanties nu namelijk los verhandelbaar en worden deze geplakt op stroom die niet of niet helemaal groen is.

Het verkiezingsprogramma van de partij van premier Rutte claimt (in tegenstelling tot de PVV en FvD) in ieder geval niet dat klimaatverandering geen probleem is. ‘Ons nieuwe verhaal’, daarmee opent de VVD de pagina waar hun verkiezingsprogramma op te vinden is. Twee keer moet je langs het hoofd van Klaas Dijckhoff scrollen om uit te komen bij punt acht: klimaat. De thema’s ‘Economie en overheid’ en ‘Werk en zekerheid’ staan prominent bovenaan. ‘Migratie en integratie’ en ‘Veiligheid’ kom je ook nog tegen vóór de tweede Dijckhoff. ‘Klimaat en duurzaamheid’, leest de kop, gevolgd door: ‘Kernenergie om klimaatdoelen te halen. Lagere energiebelasting voor huishoudens, hogere voor vervuilende industrie. Nakomen van de gemaakte klimaatafspraken.’ De VVD ziet kernenergie als optie. Premier Rutte liet in het RTL-debat weten dat Groningen wel open zou staan voor zo’n kerncentrale, maar daar kwam hij vier dagen later al op terug na een niet al te enthousiaste reactie van Groningers. Over waar de kerncentrale wel zou komen durfde de premier nu geen uitspraak te doen, wel zei hij dat er ‘wel degelijk belangstelling is’ voor een kerncentrale.

Op pagina 73 van het volledige verkiezingsprogramma vinden we een grote foto van windmolens op het water met de woorden ‘Klimaat en duurzaamheid’ erboven. Volgens de VVD is de klimaatdiscussie ‘onnodig polariserend’ geworden. ‘Ontkenners’, leest het in het programma van de grootste partij van Nederland, ‘steken hun kop in het zand (…) en drammers misbruikten klimaatbeleid om (…) een andere levensstijl op te dringen’. De VVD zegt een ‘verstandig beleid’ te willen implementeren op het gebied van klimaat. Toen het PBL en de CPB (Centraal Planbureau) echter het aanbod deden aan alle partijen om hun klimaatplannen door te laten rekenen heeft de VVD hier geen gebruik van gemaakt. CDA, D66, GroenLinks, de SP, de PvdA en de ChristenUnie deden dit wel, hieruit bleek dat alleen D66, GroenLinks en de PvdA hun eigen klimaatdoelen haalden. Tot dusver maakt de VVD geen bijster groene indruk.

De verkiezingen staan om de hoek en het is dus tijd om een groene keuze te maken. Lees je in, stel vragen, en kies groen!