– Lara Welling
We weten allemaal dat grote bedrijven radicaal moeten gaan veranderen om duurzaam te worden en hun bijdrage aan klimaatverandering te verminderen. Niettemin zijn de kleinere bedrijven ook cruciaal: zij kunnen vaak makkelijker verduurzamen, of zijn soms zelf vanaf de start al helemaal duurzaam bezig. In dit blog besteden we aandacht aan dit soort duurzame initiatieven en kleine bedrijven. Dit laat zien wat voor verschillende initiatieven er allemaal zijn, al is het natuurlijk ook gewoon prettig om een keer iets positiefs en inspirerends langs te zien komen op dit vlak.
Deze keer gaat het over CaffeInk: een bedrijfje dat koffiedik een tweede leven geeft. Zij bieden een circulaire oplossing door pigmenten uit het koffiedik te halen en hier inkt van te maken. In november behaalden zij nog de derde plek bij de ASN Bank Wereldprijs. Reden genoeg om CaffeInk even in het zonnetje te zetten en nader te bestuderen dus!
Ik interviewde Atoesa Farokhi (21), een studente en stagiaire bij CaffeInk.
Allereerst: wie ben je en wat doe je?
Ik ben Atoesa en ik heb Future Planet Studies (UvA) gestudeerd met aardwetenschappen als major. Daarvoor had ik scheikunde gestudeerd voor een jaar, maar dat vond ik toch een beetje te droog. Toen dacht ik: ik wil iets doen wat meer betrekking heeft op de maatschappij. En ik merkte dat ik best wel geïnteresseerd was in duurzaamheidsthema’s, dus ik dacht: laat ik maar Future Planet Studies doen, en dit beviel super goed. Nu doe ik de master Global Environmental Change and Policy (VU), omdat ik toch naast aardwetenschappen ook wil weten hoe ik mijn kennis kan toepassen. En dat mis je soms als je alleen bètawetenschappen doet, dan blijf je soms een beetje in het theoretische hangen.
Dus jij wilde toch net iets meer plek voor duurzaamheid in je studie? En waarom dan eigenlijk?
Ja, liever dat dan alleen aardwetenschappen. Dit omdat ik gewoon echt denk dat er mensen nodig zijn die zich helemaal in duurzaamheid verdiepen. Kijk, je hebt ook heel veel mensen die binnen hun studies kleine dingen met duurzaamheid doen, maar ik denk dat er toch ook mensen moeten zijn die juist duurzaamheid als uitgangspunt hebben. Deze mensen kunnen op die manier dan anderen adviseren, bijvoorbeeld over hoe ze het beste kunnen verduurzamen. Daar ben ik ook gewoon gepassioneerd over.
Vertel eens iets over CaffeInk: hoe is het ontstaan en wat doet CaffeInk precies?
Het is ontstaan op een Climate Kick event, waarbij studenten uit allemaal verschillende landen samen iets gaan ontwikkelen. Toen had een groepje studenten dit bedacht. Daarna zijn ze het verder gaan uitwerken, naast hun gewone werk. Nu hebben ze het samen met Spaak, een consultancybureau in Amsterdam, verder opgepakt. Nu werken er ook veel mensen echt fulltime bij CaffeInk. Er is zelfs helemaal iemand uit Costa Rica gekomen; een scheikundige, voor het technische proces.
Het idee van CaffeInk is dat koffiedik, het restproduct van koffie, wordt ‘opgewaardeerd’ door er koffie-olie en koffiekleurstoffen uit te halen. En voor het residu worden ook nog toepassingen onderzocht. Op dit moment wordt 99% van de koffieboon eigenlijk niet gebruikt, terwijl daar eigenlijk nog best wel veel waarde in zit. En die waarde proberen wij er weer uit te halen in plaats van weg te gooien. Veel mensen weten ook helemaal niet dat er een andere toepassing voor dit koffiedik is. Het is leuk om te zien dat je kopje koffie wat meer betekenis krijgt.
Bron: https://caffeink.net/
Deze koffie-olie en -kleurstoffen kunnen gebruikt worden als kleurstof voor cosmetica of textiel. Er zijn best wel veel toepassingen mogelijk, op verschillende soorten markten. Dit soort kleurstoffen zijn een duurzaam alternatief, en ook minder schadelijk voor het milieu dan veel huidige kleurstoffen die worden gebruikt. Wat je je ook moet bedenken is dat voor het produceren van andere soorten olie en kleurstof er veel land wordt gebruikt, en voor de productie van koffie-olie en -kleurstof heb je geen extra land nodig: dit land wordt al gebruikt voor koffieproductie.
Hoe ben je bij CaffeInk terecht gekomen? En wat is jouw functie hier?
Ik wilde gewoon iets praktischer doen dan alleen studeren, een keer echt met duurzaamheid aan het werk zijn. En zag toen een vacature voorbijkomen op Green Jobs bij CaffeInk; en zodoende. Ik ben nu stagiaire. Ik doe eigenlijk best wel veel verschillende dingen, ik help met van alles. Bijvoorbeeld met de branding. Want ze zijn tot nu toe vooral bezig geweest met de ontwikkeling en de achtergrond, en gewoon met iets staande krijgen. Maar nu moet het natuurlijk ook naar buiten worden gebracht.
Ik zag dat CaffeInk ook meedeed aan de ASN Bank Wereldprijs.
Ja, met de ASN prijs zijn we derde geworden, dus dat is superleuk. En daarmee hebben we ook wat geld gewonnen. Dat is fijn, want er is natuurlijk gewoon geld nodig om de eerste werkende projecten op te zetten. Maar dit soort prijzen zijn ook een goede motivatie om verder door te gaan. We hadden bijvoorbeeld ook een Jan Terlouw ambitieprijs gewonnen een paar maanden geleden.
En hoe wordt dat koffiedik dan verzameld?
We zijn nu vooral nog in de onderzoeks- en voorbereidingsfase. De vraag is nog op welke schaal dat gaat plaatsvinden. Want als we het grootschaliger gaan aanpakken dan wordt het natuurlijk ook een logistiek vraagstuk, en moet er echt een netwerk worden opgezet.
Hoe zou de toekomst van CaffeInk eruit kunnen zien?
Het zou dus best grootschalig kunnen uitpakken. Maar de plannen zijn nog volop in ontwikkeling, ook op het gebied van R&D. We zijn nu nog wel heel erg bezig met branding en wat meer publiciteit, waar die prijzen natuurlijk erg goed bij helpen. Wat betreft partners is het natuurlijk makkelijk om bedrijven te benaderen die ook heel erg bezig zijn met duurzaamheid. Daarentegen is het ook mooi om bedrijven die nog niet echt ermee bezig zijn een duurzaam alternatief te bieden, om hun ook mee te nemen in de duurzame beweging. Al moet het natuurlijk dan wel kost-technisch aantrekkelijk zijn.
Wat zou je zelf in de toekomst nog graag willen doen? Wat is jouw droom?
Ik zag mezelf eerst altijd wel bij grote bedrijven werken, maar ik ben nu wel echt gaan inzien hoe leuk het is om in een klein team te werken, bij een kleinere startup. Ik zou na mijn stage wel nog iets willen betekenen bij CaffeInk. Je werkt met zijn allen ergens naar toe, dus dan voel je je ook wel heel betrokken. Ik zou het dan ook wel jammer vinden als het voorbij is, maar aan de andere kant wil ik ook wel nog heel veel verschillende dingen proberen: er zijn zoveel leuke initiatieven waarbij je iets kan doen. Het was in ieder geval een goede eyeopener: het is echt wel leuk om een beetje in een startende fase te zitten. Je kan dan meer inbreng hebben en het is gewoon een hele creatieve sfeer. Dan heb je ook nog niet zoveel hiërarchie.
Dus kleine bedrijven kunnen misschien ook actiever ondernemen op het gebied van duurzaamheid dan grotere bedrijven?
De kans is gewoon groter dat kleine bedrijven meer motivatie hebben om écht duurzaam bezig te zijn, en dat ze er ook meer voor open staan. Het is gewoon écht innovatief, zo’n kleiner bedrijf als CaffeInk.
Wat ik ook gewoon heel cool vind is dat CaffeInk nu vooral uit vrouwen bestaat. Het is echt women-based, en dat vind ik heel tof. Het is daardoor niet beter of slechter, maar het is gewoon leuk om te zien dat dat ook kan. En ook bijvoorbeeld bij de technische afdeling.
Meer weten over CaffeInk?
De website: https://caffeink.net/
Bekijk de video over CaffeInk: https://www.youtube.com/watch?v=xohgczpAnqg
CaffeInk als een van de winnaars van de ASN bank wereldprijs 2019: https://www.voordewereldvanmorgen.nl/duurzame-blogs/dit-zijn-de-winnaars-van-de-asn-bank-wereldprijs-2019