-Sam Buunk
Zijn levens in het heden belangrijker dan levens in de toekomst? Wel als we kijken naar de verschillen in aanpak tussen de coronacrisis en de klimaatcrisis. De wereld blijkt in staat een grote crisis met daadkracht te bestrijden. Maatregelen die overheden wereldwijd nemen hebben als doel: het redden van mensenlevens en het beschermen van de volksgezondheid. Waarom handelen overheden dan zo anders bij het bestrijden van de klimaatcrisis, waarbij ook veel mensenlevens op het spel staan?
Ons huis staat nu in brand
Om de klimaatcrisis te bestrijden vraagt Greta Thunberg ons te gedragen alsof ons huis in brand staat. Precies dat doen we momenteel over de hele wereld om de coronacrisis te bestrijden. Alle middelen worden ingezet. Tot op een zeker punt is economische schade het redden van mensenlevens waard.
Het verschil met de klimaatcrisis? We hoeven niet te doen alsóf ons huis in brand staat. Het huis staat namelijk al in brand. De crisis speelt zich nu af. De mensenlevens die we redden met onze maatregelen, redden we nu, en niet over 50 jaar.
Waarom reageren we dan zo veel beter op de korte termijn dan op de lange?
De reden hiervoor is biologisch. Het menselijk brein zit namelijk zo in elkaar dat het goed reageert op nabije dreiging, maar dreiging in de toekomst kan missen. De mens is ontzettend goed in het reageren op acuut gevaar: fight or flight. Zien we een auto op ons afkomen? Dan gaan we deze snel uit de weg. Worden we aangevallen door een roofdier? Dan maken we de volgende afweging: Kan ik aanvallen? Zo niet, wegwezen. Dat we hier zo goed in zijn is een van de redenen dat we als mensheid zo lang hebben kunnen overleven.
Vooruit plannen is iets wat we wel kunnen, maar wat we pas in de laatste paar miljoen jaar hebben geleerd. We kunnen vooruit plannen voor ons pensioen. Ook kunnen we bedenken dat we fit en gezond leven, zodat we later minder kans hebben op ziekte. Het probleem is dat we dit trucje als mensheid pas net aan het leren zijn, en dat we er nog niet zo goed in zijn.
Wat kunnen we als samenleving doen?
Laten we lessen trekken uit de bestrijding van de coronacrisis. De coronacrisis en de klimaatcrisis zijn misschien lastig met elkaar te vergelijken maar is essentie verschillen ze weinig van elkaar. Uiteindelijk gaat het om wat voor ons allen belangrijk is. En dat is voor iedereen gelijk. Wat voor ons allemaal belangrijk is, is de gezondheid en veiligheid van onze familie, vrienden, dierbaren, dorpen, steden en landen.
Laten we de solidariteit die de coronacrisis met zich meebrengt meenemen naar de toekomst, waarin we gezamenlijk strijden voor hetzelfde doel. Laten we focussen op onze onderontwikkelde skill om vooruit te plannen. Hoe lastig het ook is. Laten we vooruitkijken. Zoals we dat doen wanneer we sparen voor ons pensioen. Wanneer we dagelijks onze tanden poetsen zodat we een paar jaar later geen gaatjes hebben. Wanneer we ons vastbijten in studieboeken zodat we later vanuit onze droombaan tevreden terugkijken op ons harde werk in het verleden. Laten we ons gezamenlijk inspannen voor het redden van levens, nu, en in de toekomst.