In 2021 is door de Europese Unie de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) aangenomen. Op deze manier wil de EU duurzaamheidsverslaggevingen betrouwbaarder maken. Hoe gaan ze dit doen en hoe gaat dit helpen?

 

Wat is de CSRD?

Lang verhaal kort: de CSRD zijn regels rondom duurzaamheidsverslaggeving. Hierin staan verschillende onderwerpen waar bedrijven over moeten rapporteren. De Europese Unie hoopt dat de CSRD zal leiden tot meer investeringen in een duurzame economie en een betere informatievoorziening voor stakeholders en investeerders [1].

Regels rondom duurzaamheidsverslaggeving zijn niet nieuw: tot op heden waren bedrijven al verplicht om te voldoen aan de Non-Financial Reporting Directive (NFRD). Hier stonden regels opgesteld rondom niet-financiële informatie en het diversiteitsbeleid. De regels waren van toepassing op grofweg 11.700 bedrijven [2].

De CSRD is het langverwachte vervolg op de NFRD. De nieuwe regelgeving zal voor véél meer bedrijven gaan gelden: de schatting ligt op 75% van de Europese marktwaarde. Daarnaast zijn bedrijven verplicht om meer informatie te publiceren dan voorheen. Zo zal een bedrijf informatie moeten publiceren over o.a. duurzaamheid, mensenrechten, werkomstandigheden, corruptie en diversiteit [2].

Is dit dan alles? Nee. De EU heeft namelijk bepaald dat accountants ook een rol gaan spelen in de duurzaamheidsverslaggeving: ze moeten de verslaggeving gaan controleren en hierover oordelen [3].

De kanttekeningen

Veel duurzaamheidsverslaggevingen moeten vanaf 1 januari 2024 voldoen aan de nieuwe regelgeving. Het is van belang dat bedrijven de zaken op orde krijgen vóór 2024. Onderzoek van KPMG toont aan dat veel bedrijven in vergelijking tot 2021 stappen hebben gezet rondom de duurzaamheidsverslaggeving [4]. Echter voldoet nog geen enkel bedrijf aan alle eisen. Het is hierbij belangrijk te vermelden dat het nog onmogelijk is om te voldoen aan de CSRD, omdat de regelgeving nog niet volledig is uitgewerkt. Hierdoor gedragen bedrijven zich afwachtend tot zij meer duidelijkheid hebben rondom de regelgeving.

Uit het onderzoek van KPMG is gebleken dat Ahold Delhaize, Philips en DSM tot nu toe het meest gerapporteerd hebben over de CSRD. Als Milieudefensie Jong zijn we blij dat deze bedrijven de verslaggeving op orde lijken te hebben. Echter hoeft een goede verslaggeving niet te betekenen dat de bedrijven zich genoeg inzetten voor het milieu.

Daarnaast heeft KPMG gekeken of de duurzaamheidsverslaggevingen voldoen aan de Europese taxonomieregelgeving [5]. Deze regelgeving stelt vast welke termen bedrijven moeten gebruiken in de duurzaamheidsverslagen, om zo duidelijkheid te creëren en greenwashing te voorkomen. Daarnaast zou dit ruimte bieden om bedrijven met elkaar te kunnen vergelijken.

KPMG stelt vast dat de verslaggevingen zo uiteenlopen dat vergelijking amper mogelijk is. Zo zou onduidelijkheid rondom de regelgeving ervoor zorgt dat de gewenste resultaten uitblijven [5].

Waar is de overheid in dit verhaal? De overheid houdt toezicht op naleving van de CSRD via de AFM (Autoriteit Financiële Markten). Daarnaast wordt via de ACM (Autoriteit Consument & Markt) gekeken naar duurzaamheidsafspraken en claims van bedrijven. De overheid hoeft niet zelf aan de CSRD te voldoen: het is nog onduidelijk of de publieke sector ook aan regelgeving hoeft te voldoen [6]. Het uitblijven van regelgeving hierover is een gemiste kans om de overheidsorganisaties in te zetten als voorbeeldrol. De overheid zou zo duidelijkheid kunnen bieden en voorloper kunnen zijn in de verslaggeving. Op dit moment zijn er wel duurzaamheidsverslagen beschikbaar vanuit de overheid, die kun je hier vinden.

Goede nieuws

Door de nieuwe regelgeving zullen we zicht krijgen op de impact van een bedrijf. Bedrijven moeten de gehele keten in kaart brengen: van leveranciers van grondstoffen tot het opgeleverde eindproduct [3]. De impact en de eventuele risico’s van de keten moeten openbaar gemaakt worden. Deze verplichting en de standaardisatie van de duurzaamheidsverslaggeving zal hopelijk zorgen voor minder ruimte voor greenwashing.

Door de accountant in het proces te betrekken, vraagt dit ook van de financiële wereld een verandering. Accountantskantoren moeten kennis gaan inwinnen op het gebied van duurzaamheid. De Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) heeft besloten om duurzaamheid toe te voegen als strategisch thema voor de komende jaren [7].

Accountantsopleidingen merken dat het duurzaamheidsthema de nieuwe generatie aanspreekt en speelt hierop in [8]. Een accountant is (en wordt) geen duurzaamheidsexpert: echter is deze verplichting wel een extra dwangmiddel om bedrijven aan de wetgeving te laten voldoen.

Conclusie

Door de CSRD worden bedrijven tot verantwoording geroepen. Echter zijn bedrijven nog lang niet voorbereid om hier aan te gaan voldoen. Hierdoor is het de vraag in hoeverre de CSRD effectief zal zijn. Op dit moment is dit nog lastig in te schatten.

Greenwashing wordt door de nieuwe wetgeving verminderd, maar niet uitgesloten. Bedrijven en consumenten kunnen meer informatie inwinnen over de bedrijven waar ze mee in aanraking komen.

Accountants moeten met de tijd mee en de invulling van de baan verandert door de nieuwe regelgeving. Beroepsorganisaties en opleidingen zijn hierop aan het inspelen: een goede ontwikkeling tot op heden.

De CSRD heeft de grootste kans van slagen als de Europese Unie en de overheid actief de onduidelijkheden gaat aanpakken. Daarnaast hebben bedrijven een actieve houding nodig om zoveel als mogelijk klaar te hebben voor het eind van dit jaar.

Door: Charlotte

Bronnen

1. https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/nl/pdf/2021/services/geen-uitweg.pdf
2. https://finance.ec.europa.eu/capital-markets-union-and-financial-markets/company-reporting-and-auditing/company-reporting/corporate-sustainability-reporting_en
3. https://www.afm.nl/nl-nl/professionals/onderwerpen/duurzaamheid-csrd
4. https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/nl/pdf/2022/services/sustainability-reporting-nl.pdf
5. https://home.kpmg/nl/nl/home/media/press-releases/2022/05/eu-taxonomie-klimaatrapportages-bij-beursgenoteerde-bedrijven-lopen-sterk-uiteen.html
6. https://www.nba.nl/themas/duurzaamheid/subthemas/csrd-rapporteren-over-duurzaamheid/
7. https://www.nba.nl/themas/duurzaamheid/duurzaamheid-en-accountancy/
8. https://www.cea.nl/news-and-events/nieuws/2022/duurzaamheid-en-assurance-een-avontuurlijke-reis/

Wereldwijd merken miljoenen mensen al de gevolgen van de klimaatcrisis, en dit is nog maar het begin. Daarom moet Ahold Delhaize nu klimaatproof worden. Als zelfverklaarde ‘duurzaamste supermarkt’ moet Ahold Delhaize zich aan het Parijs-akkoord houden. Teken de petitie!